حکمرانیِ مبتنی بر امنیت اقتصادی؛ درآمدی بر نگاشت نهادی بدیل در راستای جانمایی جدید و بازتعریف نقش ایران در نظم آینده
کد مقاله : 1021-DENC3-FULL (R1)
نویسندگان
مهدی رزم آهنگ *1، میلاد ترابی فرد2
1عضو هیات علمی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی و مدیر گروه اقتصاد بین الملل
2کارشناس گروه اقتصاد بین الملل مرکز پژوهش های مجلس
چکیده مقاله
در دنیای پساجنگ سرد، منطق اقتصادی و تحلیل مبتنی بر مقایسه سودوزیان، تا حدود مناسبی می‌توانست کنش کشورها در زنجیره‌های ارزش جهانی را توضیح داده و تفسیر کند. ایجاد درهم‌تنیدگی‌های اقتصادی میان قدرت‌های بزرگ از یک طرف و تشدید تنش میان این قدرت‌ها در سال‌های اخیر، از طرف دیگر، زمینه تسلیحاتی‌سازی روابط متقابل اقتصادی را فراهم کرده است. تحریم ایران نیز در همین فضا قابل تحلیل است. سؤال پژوهش حاضر آن است که در دنیایی که روزبه‌روز، بیشتر از گفتمان «بهره‌گیری از ابزارهای اقتصادی در راستای تحکم سیاسی» یا به‌عبارتی «امنیتی‌سازی سیاست اقتصادی و اقتصادی‌سازی سیاست استراتژیک» استفاده می‌شود و همچنین در زمانه‌ای که تقابل قدرت‌های بزرگ، منجر به همپوشانی فزاینده حوزه امنیت و اقتصاد شده‌است آیا نگاشت نهادی و ساختار دیوان‌سالاری فعلی، می‌تواند چالش‌های دوران جدید را مرتفع کند. برای پاسخ به این سؤال، شیوه مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای مورد استفاده قرار گرفته است. وجه نوآوری پژوهش آن است که با بهره‌گیری از ادبیات جدید و مبتنی بر یک رهیافت میان‌رشته‌ای (تلفیق دانش اقتصاد، ملاحظات ژئوپلیتیک و اقتضائات امنیت ملی) یک نگاشت نهادی بدیل جهت جانمایی جدید و بازتعریف نقش ایران در عرصه بین‌الملل ارائه شده‌است. این نگاشت نهادی جدید عبارت است از: دستورکارگذاری ایجابی توسط شورای‌عالی امنیتی ملی و احاله مسئولیت‌های جدید به نهادهای بزرگ‌مقیاس حاکمیتی.
کلیدواژه ها
امنیت، اقتصاد، تحریم، حکمرانی، جانمایی جدید.
وضعیت: پذیرفته شده